Vijf aandachtspunten bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst

12 mei 2019 | nieuws

Een specialistisch onderdeel van het (internationale) contractenrecht is de agentuurovereenkomst. Dit rechtsgebied is mede als gevolg van haar grondslag in het Europese recht en de jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie vrij complex. Over het nut en de noodzaak van deze regelgeving bestaat echter geen enkele discussie: de agentuurovereenkomst is een veel gebruikte manier om producten of diensten te vermarkten in vaak internationale verbanden. 

Hoewel partijen in grote mate vrij zijn om afspraken te maken in een schriftelijke agentuurovereenkomst gebeurt dit in de praktijk vaak niet. Partijen zijn dan afhankelijk van de wet en rechtspraak. Bovendien bepaalt de wet dat partijen juist bij de beëindiging van agentuurovereenkomsten niet of slechts in beperkte mate van bepaalde regels kunnen afwijken. Het is zelfs bij de beëindiging van een schriftelijke agentuurovereenkomst dan ook van groot belang om bewust te zijn van alle wederzijdse rechten en plichten om lange en kostbare procedures te voorkomen. 

In deze blog worden vijf aandachtspunten benoemd die bij iedere beëindiging van een agentuurovereenkomst spelen. Het verdient aanbeveling om deze voorafgaand aan de beëindiging voldoende duidelijk in kaart te brengen om discussie achteraf te voorkomen. Voorkomen is immers beter dan genezen. 

Agentuur, goodwillvergoeding, schadevergoeding, goodwill, klankvergoeding, opzegging, opzegtermijn, schadeplichtigheid

 

I. Bevoegde rechter en toepasselijk recht

Veel agentuurovereenkomsten hebben een internationaal karakter, omdat daarbij meerdere Europese of niet-Europese landen zijn betrokken. Internationale regelgeving bepaalt dan welke rechter bevoegd is en - belangrijker nog - welk recht van toepassing is. Hoewel veel regelgeving omtrent de handelsagentuur op Europees niveau is geregeld hebben de lidstaten van de Europese Unie deze regels echter nog niet allemaal uniform toegepast.

 

II. Opzegtermijn

Bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst dient de opzeggende partij een opzegtermijn in acht te nemen. De minimale termijnen zijn vastgelegd in de wet en zijn afhankelijk van de duur van de overeenkomst. Partijen kunnen daarvan in de agentuurovereenkomst in een bepaalde mate echter van afwijken. Het hanteren van een juiste opzegtermijn is van groot belang in verband met de opzegvergoeding. 

 

III. De opzegvergoeding

Indien de opzeggende partij een te korte opzegtermijn hanteert wordt deze automatisch schadeplichtig. De wet geeft de partij die een opzegvergoeding vordert vervolgens de keuze uit twee mogelijkheden. Het is dan ook zaak deze te vergelijken alvorens een keuze te maken. Optie één is in normale omstandigheden vrij eenvoudig te berekenen. Er wordt dan uitgegaan van de gemiddelde provisie over de afgelopen periode. Discussie kan echter onder meer bestaan over de hoogte van die provisie. Optie twee is een opzegvergoeding ter hoogte van de daadwerkelijke schade. Deze kan aanmerkelijk hoger uitvallen, maar de moeilijkheid is doorgaans juist om die schade te berekenen en bewijzen, zodat het vaak raadzaam is om aansluiting te zoeken bij de eerste optie. 

 

IV. Goodwill- / klantvergoeding

Bij beëindiging van een agentuurovereenkomst heeft de handelsagent onder omstandigheden recht op een goodwillvergoeding; ook wel klantvergoeding genoemd. Dit vloeit voort uit de gedachte dat een handelsagent door klanten aan te brengen een bepaalde goodwill opbouwt voor de principaal voor wie hij die klanten benadert. Als de principaal daar na beëindiging van de agentuurovereenkomst nog voordeel van heeft, dan acht de Europese wetgever het redelijk dat hij daarvoor een goodwillvergoeding of klantvergoeding betaalt aan de handelsagent. De hoogte van deze vergoeding geeft aanleiding tot de meeste geschillen en procedures. Reden daarvoor is dat de berekening daarvan niet eenvoudig is en dat daarover zelfs in de literatuur nog discussie bestaat. Ook het Europese Hof van Justitie doet nog zo nu en dan uitspraken over de wijze van berekening van deze vergoeding. Het is dan ook van groot belang dat partijen zich dit goed realiseren. Ons advies is: spreek dit - binnen de wettelijke grenzen - duidelijk af bij het aangaan van een handelsagentuur of in elk geval voorafgaand aan de beëindiging. 

 

V. Schadevergoeding

Tot enkele jaren geleden werd er bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst doorgaans zelden meer schadevergoeding gevorderd dan een opzegvergoeding en een goodwillvergoeding of klantvergoeding. Inmiddels is op basis van verschillende uitspraken echter duidelijk dat het onder omstandigheden mogelijk is om aanvullende schadevergoeding te vorderen bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst. Voorstelbaar is bijvoorbeeld dat een handelsagent aanzienlijke investeringen heeft verricht voor de beëindiging van de agentuurovereenkomst. Een andere mogelijkheid die wij zien is dat de reputatie van de handelsagent of principaal dermate schade heeft opgelopen dat een aanvullende schadevergoeding op zijn plaats is. Houdt daar dus rekening mee bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst.

 

Wij kunnen u in ieder geval wijzer maken 

Bovenstaande informatie betreft de belangrijkste aandachtspunten bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst. Iedere situatie is echter uniek. Wij nemen daarom graag de tijd om kennis te maken met u en uw zaak tijdens een vrijblijvend intakegesprek. Tijdens dit gesprek kunnen wij ingaan op de specifieke details van uw casus en kunnen wij u vaak al een eerste advies op maat geven. Pas als u en wij een klik ervaren en wij daadwerkelijk iets voor u kunnen betekenen, maken we desgewenst verdere afspraken. Neem dan ook gerust contact met ons op. De koffie staat voor u klaar. 

Juridisch advies nodig?

Maak dan vrijblijvend een afspraak. Onze advocaten staan jou graag te woord.

Afspraak maken

Leg jouw vragen
vrijblijvend aan ons voor

Elke situatie is uniek, zeker nu in deze tijd. Daarom stellen wij jou in de gelegenheid om je prangende vragen rondom dit thema vrijblijvend aan ons voor te leggen. Indien dit nodig is maken we samen desgewenst verdere afspraken.


Neem vrijblijvend contact met ons op

Gerelateerde artikelen

12 mei 2019 | nieuws

Vijf aandachtspunten bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst

Een specialistisch onderdeel van het (internationale) contractenrecht is de agentuurovereenkomst. Dit rechtsgebied is mede als gevolg van haar grondslag in het Europese recht en de jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie vrij complex. Over het nut en de noodzaak van deze regelgeving bestaat echter geen enkele discussie: de agentuurovereenkomst is een veel gebruikte manier om producten of diensten te vermarkten in vaak internationale verbanden. 

Lees meer
01 augustus 2019 | nieuws

Recht op een goodwillvergoeding cq. klantenvergoeding bij beëindiging van een agentuurovereenkomst

Bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst heeft een handelsagent onder omstandigheden recht op een goodwillvergoeding; ook wel klantenvergoeding genoemd. Veel geschillen naar aanleiding van de beëindiging van een agentuurovereenkomst zien op de vraag of een handelsagent recht heeft op een klantenvergoeding en zo ja, hoe hoog die vergoeding dan moet zijn.

Lees meer
Bekijk alle artikelen
Bel ons nu